 |
|
|
|
|
|
|
تاريخ خبر: جمعه27/8/1384
|
توقيعات مشتمل بر لعن احمد بن هلال
مسلم است كه توقيعاتى از طرف ناحيه ناحيه مقدسه در لعن احمد بن هلال صادر گشته و اين توقيعات در كتب حديثى و رجالى نقل شده است. آن چيزى كه محل تأمل و قابل بررسى است، اين است كه آيا اين توقيعات فقط از ناحيه امام زمان (ع) است يا از امام حسن عسكرى (ع) نيز توقيعى در لعن او وارد شده است؟
نجاشى در رجال خويش مىنويسد: «مذمتهاى زيادى درباره احمد بن هلال از طرف امام حسن عسكرى (ع) روايت شده است.» 28
ليكن از كلمات گذشته و رواياتى كه در آينده ذكر خواهد شد، معلوم مىشود كه در زمان امام حسن عسكرى (ع) ايشان منحرف نشده بود و لذا آن رواياتى كه «نجاشى» ذكر كرده، از ناحيه امام زمان (ع) مىباشد.29
توقيعات مشتمل بر لعن احمد بن هلال، عبارتنداز:
1- محمد بن صالح مىگويد: «موقعى كه خبر فوت احمد بن هلال ملعون، از ناحيه مقدسه رسيد، شيخى نزد من آمد و گفت: كيسهاى را كه نزد توست بيرون بياور؛ آن را بيرون آورده و گشودم، ديدم نامهاى به اين مضمون به نام من صادر گشته: آنچه راجع به صوفى بدعت كار يعنى «هلالى» گفته بودى، خداوند پيوند عمر او را بريد. پس از مرگ احمد بن هلال نيز، نامهاى به اين مضمون آمد: او قصد كشتن ما كرد، ما هم صبر كرديم تا خداوند با نفرين ما، پيوند عمراو را بريد.» 30
2- در توقيعى كه درباره «شلمغانى» حسين بن روح، نايب سوم حضرت، در زندان مقتدر، خليفه عباسى در سال 312 ه\'ق به بعضى اصحاب خود فرستاد، حضرت از احمد بن هلال نيز ابراز انزجار كرده بود و در آن توقيع چنين آمده: «واعلمهم اننا فى التوقى والمعاذرة منه على ما كنا عليه ممن تقدمه من نظرائه، من الشريعى و النميرى و الهلالى 31 و البلالى و غيرهم...به مردم اطلاع بده كه ما از دوستى وى (شلمغانى) خوددارى نموده و از او دورى مىجوييم ؛ همان طورى كه از امثال او: شريعى، نميرى، هلالى و بلالى دورى جستيم.» 32
3- كشى در رجال خود، از احمد بن ابراهيم مراغى روايت مىكند كه: «نسخهاى مشتمل بر لعن ابن هلال براى قاسم بن علاء 33 رسيد كه در آغاز آن، حضرت به نمايندگان خود در عراق چنين نوشته بود: «احذروا الصوفى المتصنع: از صوفى متظاهر و رياكار بپرهيزيد». سپس مىگويد: روايان اصحاب ما او (احمد بن هلال) را در عراق ملاقات نموده و احاديثى را از وى يادداشت كردند، و چون اين توقيع صادر شد، آن را انكار نمودند و قاسم بن علاء را مجبور كردند ك راجع به وى (مجداً) به ناحيه مقدسه (از طريق سفير و نايب دوم) مراجعه كند. از ناحيه مقدسه هم، توقيعى به اين مضمون صادر گشت: «ما درباره اين رياكار و متظاهر، ابن هلال، نظر خويش را به تو اعلام داشتيم، چنانكه مىدانى خداوند گناهان او را نخواهد آمرزيد و هرگز گناهان او را نخواهد بخشيد و از لغزش او نمىگذرد. بدون اجازه و رضايت ما، در كار ما دخالت مىكند، و مستبد و خودسر است و وجوهات امام را براى خود نگه داشته و از اجراى فرامين ما سرباز زده است؛ جز آنهايى را كه به مذاق وى خوش آمده باشد. اراده خداوند بر اين تعلق گرفته است كه به وسيله اين كارها، او را وارد جهنم كند، (در عين حال ما خونسردى خودمان را حفظ كرديم) در مقابل كارهاى او صبر نموديم، تا اينكه خداوند دعاى ما را مستجاب كرد و عمر او را قطع نمود. در رابطه با او، در زمان حياتش به عده قليلى از دوستداران نزديكمان اطلاع داديم و به آنها سفارش كرديم تا آن را به پيروان صميمى ما ارائه دهند؛ ما برائت و دورى مىجوييم از او، خدا او را رحمت نكند و برائت مىجوييم از كسانى كه از او كناره نگيرند. به اسحاقى 34و اهل بيت او و كسانى كه از بلاد او و خارج از بلاد او، درباره وى قبلاً از تو سؤالى كردهاند، و حالا از تو سؤالى مىكنند، وكسانى كه مىتوانند مطلع شوند، حال اين فاجر را بر آنها اعلام كن. ديگر هيچ عذرى براى هيچ يك وجود ندارد تا در گفتار افراد مورد وثوق ما شك نمايند؛ زيرا كه اين بيانات را ما به آنها ارائه مىدهيم...»35
راوى اين حديث ابو حامد بن ابراهيم مراغى مىگويد: با وجود اين توقيع هم، باز بعضىها در پيروى از احمد بن هلال ثابت قدم باقى ماندند و مجدداً توقيع سومى در مذمت آنها وارد شد. 36
خلاصه اين توقيع مفصل در كناب «الغيبه» نيز ذكر شده است 37 و در آنجا تصريح مىكند كه اين توقيع، توسط «عمرى» 38 از طرف امام زمان (ع) صادر گشته است.
و احتمال دارد توقيع اول «احذروا الصوفى المتصنع» از طرف امام زمان (ع) در زمان حيات او به دست محمد بن عثمان صادر شده باشد و توقيع دوم و سوم بعد از حيات وى به دست حسين بن روح صادر شده باشد؛ چون توقيعات امام (ع) به قاسم بن علاء، هم به دست محمد بن عثمان و هم حسين بن روح فرستاده مىشود.39
وليكن مشكل است اين توقيعات را به زمان ابن روح، سومين سفير (326 - 305) نسبت داد؛ زيرا در آن زمان هيچ ردپايى از ادعاى ابن هلال در بين اماميه وجود ندارد ؛ احتمال زيادى وجود دارد كه حسين بن روح در زمانى كه به عنوان وكيل، تحت نظر سفير دوم به خدمت مشغول بوده، به دستور وى اين حكم را عليه ابن هلال منتشر ساخته باشد، بويژه با در نظر گرفتن سال مرگ ابن هلال (267) كه زمانى طولانى قبل از وصول ابن روح به سفارت است. به نظر مىرسد منازعات ابن هلال قبل از وفات سفير دوم در سال (305) خاتمه يافته باشد. 40
|
|
|
واريز آنلاين به حساب مهديه |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
